Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Erodium moschatum & Iris foetidissima

fotò
fotò
Aguïeto(-muscado)

Erodium moschatum

Geraniaceae

Àutri noum : Aguïo, Aguïoun.

Noms en français : Bec-de-grue musqué, Erodium musqué.

Descripcioun :
Aquesto aguïeto de l'an trachis dins lis ermas sus sòu séusous. Sèmblo proun à Erodium cicutarium, mai en pu gros, pu pelous e glandoulous. La planto sènt proun lou musc quouro fai caud. La rego à la baso dóu bè èi pulèu un pau grando (fotò).

Usanço :
Li fueio soun manjadisso cruso o cuecho. Es uno planto astringènto e febrifujo.

Port : Erbo
Taio : 15 à 80 cm
Fueio : basalo
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Erodium
Famiho : Geraniaceae


Ordre : Geraniales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printems

Sòu : Si
Autour basso e auto : 0 à 600 m
Aparado : Noun
Mars à jun

Liò : Ermas - Tepiero - Relarg à jóuinis aubret
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Erodium moschatum (L.) L'Hér., 1789

fotò
fotò
Coutello(-pudènto)

Iris foetidissima

Iridaceae

Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.

Descripcioun :
Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.

Usanço :
La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.

Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems - Estiéu

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet

Liò : Bos fres - Ribiero - Baragno - Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
C
CC
R
R
R
ges
ges
ges

Erodium moschatum & Iris foetidissima

RR
R
RR
R
C
ges
RR
ges

Coumpara Aguïeto(-muscado) emé uno autro planto

fotò

Coumpara Coutello(-pudènto) emé uno autro planto

fotò